Dolar Kanadyjski

Waluta Kanady

Dolar kanadyjski Canadian Dollar / Dollar canadien, (symbol – CAD lub CAN $).

Jeden dolar kanadyjski dzieli się na sto centów kanadyjskich.

Monety: 1¢, 5¢, 10¢, 25¢, 1 $, 2 $
Banknoty: 5, 10, 20, 50, 100 $

W 1989 r. zaprzestano emisji banknotów jednodolarowych, a w 1996 r. dwudolarowych i zastąpiono je monetami. Z dniem 12 maja 2000 r. zaprzestano także emisji banknotu o nominale 1000 dolarów.

Wszystkie banknoty „Bank of Canada” są prawnym środkiem płatniczym. Banknoty najnowszej emisji, pochodzące z lat 2004-2005 o nominałach 20, 50, i 100 dolarów posiadają pasek holograficzny o kształcie falistym. Banknoty poprzednich emisji są stopniowo wycofywane z obiegu.

Kanada to drugi pod względem wielkości kraj świata

Historia:

Po odkryciu Kanady w 1497 r. przez włoskiego żeglarza Giovanniego Cabota, pływającego pod angielską banderą, na jej terytorium przybyli Hiszpanie w poszukiwaniu złota. W proces kolonizacji tej części Ameryki z czasem włączyli się Anglicy. Przez kilka pierwszych wieków kolonizacji Kanady w obiegu były monety angielskie, francuskie, hiszpańskie, portugalskie i południowoamerykańskie. Francja do połowy XVIII w. biła odrębne monety dla części własnego terytorium.

Pierwsze dolary kanadyjskie zostały wprowadzone do obiegu przez Bank of Monteral w 1817 i znajdowały się w użytku w Górnej Kanadzie i w Quebecu. Dolar kanadyjski wzorowany był na walucie USA. Prowincje Atlantyckie Kanady pozostały natomiast przy brytyjskiej walucie, która z czasem została wyparta także tam. Od 1 stycznia 1858 przyjęły one dolar kanadyjski jako oficjalną walutę i rozpoczęły emisję pieniądza w tym samym roku. Nowy kanadyjski dolar zastąpił wszystkie inne pieniądze występujące dotąd w Kanadzie wraz z Uniform Currency Act, uchwalonym przez rząd skonfederowanej Kanady w 1871.

Do roku 1854 dolar kanadyjski miał tylko częściowe pokrycie w złocie. Od tego roku zyskał pełne pokrycie. Pieniądz papierowy mógł być wymieniany na złoty kruszec bez ograniczeń. Parytet dolara kanadyjskiego został ustalony jako równowartość dolara amerykańskiego. Za jeden brytyjski funt płaciło się 4,8666 dolary. Przez cały okres pokrycia dolara w złocie jego kurs wobec innych walut pozostał stabilny. Drobne wahania spowodowane były niewielkimi różnicami ceny złota na lokalnych giełdach.

Dolar kanadyjski odszedł od utrzymania pokrycia w złocie w 1914 w związku z sytuacją wojenną w Europie. Do pełnego pokrycia powrócono na krótko w latach 1926 - 1931, po czym znów od niego odstąpiono ze względu na wielki kryzys lat trzydziestych XX wieku, by już nigdy do pokrycia w złocie nie powrócić.

Problemy ekonomiczne związane z wielkim kryzysem, a w szczególności seria upadłości wielkich banków, które miały prawo emisji pieniądza, skłoniły rząd Kanady do reformy systemu walutowego, który doprowadził do powstania Bank of Canada, który jako jedyny uzyskał prawo emisji. Bank został powołany aktem The Bank of Canada Act 3 lipca 1934 i rozpoczął efektywną działalność 11 marca 1935. Tego samego dnia wszystkie stare banknoty będące w obiegu zostały zastąpione zuniformizowanym dolarem kanadyjskim. Konsekwencją odejścia od pokrycia waluty w złocie było utworzenie funduszu stabilizacyjnego aktem Exchange Fund Act, który wszedł w życie 15 sierpnia 1939. W tym samym jednak czasie, w związku z wybuchem II wojny światowej zawieszono wymienialność waluty i wprowadzono jej sztywny kurs. Odstąpiono od tego dopiero w roku 1951. W roku 1947 przeprowadzono rewaluację dolara zrównując jego wartość z dolarem amerykańskim, a w 1949 roku dewaluację, która ustaliła kurs dolara amerykańskiego na 1,1 dolara kanadyjskiego (za 10 dolarów USA płacono 11 dolarów kanadyjskich). Następujące problemu z utrzymanie stałego kursu dolara kanadyjskiego, skłoniły rząd kanadyjski do przywrócenia płynnego kursu w 1951. Do zasady stałego kursu powrócono w latach 1962 do 1970. Ostateczne uwolniony dolar pozostaje takim do dziś. W 1976 dolar kanadyjski na rynku walutowym osiągnął swą maksymalną wartość 1,03 USD. Od tego czasu wartość dolara kanadyjskiego systematycznie maleje. W 1979 spadł do 0,87 USD. W 1986 osiągnął 0,6913 USD, by w końcu lat osiemdziesiątych podnieść się do poziomu 0,87. W latach dziewięćdziesiątych nastąpił dalszy spadek wartości waluty osiągając historyczne minimum USD 0,6311 27 sierpnia 1998. W skutek interwencji banku centralnego udało się podnieść wartość waluty do akceptowalnego zakresu 0,65 - 0,7 USD.

W roku 2004 wartość kanadyjskiej waluty w stosunku do dolara amerykańskiego gwałtowanie sie podniosła, osiągając w listopadzie wartość 83 centów. Według niektórych analityków wartość dolara kanadyjskiego, może powtórnie się zrównać z amerykańskim.

Pierwsze banknoty „Banku of Canada” pojawiły się w 1935 r. w dwóch wersjach językowych – angielskiej i francuskiej, a w 1937 r. w wersji dwujęzycznej. Banknoty kolejnej emisji zapoczątkowano w 1986 r. Jej motywem stały się ptaki zamieszczone na tylnej stronie banknotów.

Na banknocie umieszczone jest godło państwa. Korona zwieńczająca godło uosabia króla brytyjskiego, który jest głową państwa. Lew trzymający w łapie liść klonu podkreśla suwerenność Kanady. Lew i jednorożec podtrzymujący tarczę z obu stron trzymają na srebrnych lancach flagę brytyjską i francuską. Flaga królewska symbolizuje dwa kraje, które utworzyły Kanadę. Aktualnie emitowane monety wychodzą w niezmienionej formie od 1937 r. Wzorowane są na amerykańskich odpowiednikach, a ich wielkości i masy są zbliżone. Najwyższym, obecnie emitowanym nominałem jest 100 dolarów.

Moneta jednocentowa, popularna nazwa: ang. – penny, fr. - cent noir

Wszystkie kanadyjskie banknoty mają rozmiar 152,4 mm na 69,85 mm.

5 dolarów

10 dolarów

20 dolarów

50 dolarów

100 dolarów